In deze diepgaande blog duiken Maaike van der Laan, ook bekend als ‘Vrijgebroken’, en Rowey Muradin in het ingewikkelde web van narcistisch misbruik, huiselijk geweld en het falende systeem waar slachtoffers zich vaak onbegrepen en alleen in voelen. Hoe werkt intieme terreur nu echt? Waar schiet hulpverlening tekort? En welke fantasie en hoopvolle stappen, raadt deze ervaringsdeskundige, ouders en professionals aan?
De Onzichtbare Gevangenis: Intieme Terreur en Narcistisch Misbruik
Het begrip huiselijk geweld roept bij velen specifieke beelden op: blauwe plekken, moorddadige wonden. Maaike van der Laan legt in haar gesprek met Rowey Muradin direct een fundamenteel probleem bloot: niet alle vormen van geweld laten zichtbare sporen na. “Het begrip huiselijk geweld is een containerbegrip,” stelt Maaike, “maar wat wij doormaakten, was intieme terreur of ‘coercive control’: de subtiele, slopende controle die je pas merkt laat wanneer je er diep in verstrikt zit.” Dit psychisch geweld, vaak onzichtbaar voor buitenstaanders, onderscheidt zich door gaslighting, rationalisaties en een omgeving die geneigd is te vergroten en relatieveren.
Innerlijke wonden en maskers van veerkracht
Wat maakt slachtoffers zo kwetsbaar? Maaike kaart aan dat juist hoogopgeleide en religieuze vrouwen vaak leren om zich weg te cijferen en hun grenzen niet te exclusief moeten aangeven. In ieder geval niet op emotioneel niveau. “Boosheid tonen mag niet,” zegt ze. “Je leert vooral om voor rust te zorgen, rationeel te blijven, niet te zeuren – want anders ben je ‘hysterisch’.” Ook innerlijke kindpijnen, ontstaan uit een onveilige jeugd en gemis aan emotionele erkenning. Dit zorgt ervoor dat ze hun eigen behoeften minder belangrijk vinden en zelfstandig het zwijgen opleggen.
Ironisch genoeg zijn het vaak de ‘sterke’, meelevende vrouwen met hoge emotionele intelligentie die door die krachtige lijkende maskers zo moeilijk te doorgronden zijn voor hulpverleners. Het sociaal verantwoordelijke gedrag verbergt diepgewortelde pijn. Hulpverleners en omgeving zien ‘veerkracht’, maar missen het echte verhaal – waardoor signalen van misbruik onopgemerkt blijven.
Systeemfalen: Van relatietherapie tot jeugdbescherming
Maaike en Rowey nemen geen blad voor de mond over de falende rol van instellingen. Relatietherapeuten durven zelden voorbij ‘oppervlakkige praktische issues’ te kijken (denk aan discussie over handige klusjes), vermijden scherpe confrontaties, en baseren zich te snel op neutraliteit. “Neutraliteit bestaat niet in deze situaties. Ingrijpen en stelling nemen zijn nodig,” zegt Maaike. Ook als er seksuele grensoverschrijding speelt, wordt dit soms afgedaan met een cadeautje en excuses – daarna wordt er met een simpele ‘vergeving’ een streep onder de zaak gezet. Terwijl het geweld gewoon doorgaat en het ook niet een foutje was.
Zowel bij jeugdbescherming als bij rechtbanken en huisartsen lopen enorm veel slachtoffers. Rapporten worden genegeerd, onderbouwingen afgedaan als ‘strijd’, en een moeder die opkomt voor haar kind of zichzelf, wordt geframed als verstotende moeder. De focus ligt op verbinding, rust aan tafel, terwijl de veiligheid en de geestelijke gezondheid van de moeder nauwelijks prioriteit krijgt.
Psychische gevolgen: Vervreemding en chronisch wantrouwen
Deze structurele ontkenning is op zichzelf traumatiserend. Naast het oorspronkelijke huiselijk geweld veroorzaakte het systeem – met zijn focus op neutraliteit en roest – chronisch wantrouwen, gevoel van onvermogen en vervreemding van het eigen zelf. “Je verdient je autonomie en weet op de duur niet meer wie je bent,” delen beide vrouwen. Het systeem biedt zo voor langdurige geestelijke schade, niet alleen voor de moeder, maar ook voor het kind.
Hoop en hulpmiddelen: Wat kunnen ouders en professionals wel doen?
Ondanks deze rauwe ervaring klinkt er hoop en urgentie. Maaike pleit voor het normaliseren van boosheid: “Voel en uit je boosheid – dat is terecht en gezond!” Zoek tegelijkertijd gelijkgestemden en vrijwilligersorganisaties voor praktische ondersteuning. Professionals worden opgeroepen om verder te kijken dan hun checklist, langer onderzoek te doen, open te staan voor afwijkende signalen, en vooral: luister zonder vooroordeel. Zet ervaringsdeskundigen in, benut psycho-educatie, en wees scherp op dynamieken van controle, framing en overcompensatie.
Conclusie:
De metafoor ‘vrijgebroken’ is schrijnend actueel. Pas als we samen het systeem durven aanspreken en ruimte creëren voor echte, rauwe ervaringen, kunnen we schadelijke zichtbaar maken, beschermen én toekomst geven. Laten we ons vooral niet laten afschrikken door het ongemak dat de confrontatie met zich meebrengt – het is de enige weg naar echte veiligheid en herstel.
Wil jij de podcast met Maaike beluisteren? Klik dan hier.
Vergeet ons ook niet te volgen op de socials: Volg ons op Instagram & LinkedIn
